Στρατηγικός και διευθυντικός ο νέος ρόλος των στελεχών Τεχνολογίας της Πληροφορίας

«Εδώ και τώρα» οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν πολλαπλώς στην καινοτομία

Της Χριστινας Δαμουλιανου / xd@kathimerini.gr

Τα συμπεράσματα επίκαιρων ερευνών από διαφορετικούς φορείς, σχετικά με τον ραγδαία αναβαθμιζόμενο ρόλο των Τεχνολογιών της Πληροφορίας (ΙΤ), όπως και για την ανάγκη απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων από τους εργαζόμενους, συγκλίνουν στο ότι «εδώ και τώρα» οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν πολλαπλώς στην καινοτομία.

Κατ’ αρχήν το επισημαίνει πρόσφατη ετήσια έρευνα της παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων McKinsey, στην οποία στελέχη από διαφορετικούς κλάδους των οικονομιών προτάσσουν τις αυξανόμενες απαιτήσεις τους για την τεχνολογική υποστήριξη των επιχειρηματικών διαδικασιών τους. Δηλώνουν επίσης ότι συχνά οι προσδοκίες τους -αλλά και οι φιλοδοξίες- βρίσκουν, όντως, ανταπόκριση από τους εργοδότες τους. Ενώ υπογραμμίζουν ότι όλο και περισσότερο οι τεχνολογίες είναι αυτές που προκαλούν τα σοβαρά «ρήγματα» στο ανταγωνιστικό περιβάλλον τους. Επίκαιρη και η δημοσιοποίηση συμπερασμάτων ερευνών από τον Φορέα Πιστοποίησης Ανθρωπίνου Δυναμικού PeopleCert Ελλάς Α.Ε., μέλους του διεθνούς ομίλου PeopleCert, σύμφωνα με τα οποία η έλλειψη δεξιοτήτων στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών προκαλεί απώλειες δισ. ευρώ στις εθνικές οικονομίες.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Twente, στην οικονομία της Ολλανδίας η έλλειψη χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών στοίχισε απώλειες 19,3 δισ. ευρώ. Από αντίστοιχη έρευνα του Alba Business School στην Ελλάδα, έχει επίσης προκύψει ότι η επένδυση στην απόκτηση και πιστοποίηση ψηφιακών δεξιοτήτων, είναι αποτελεσματική, γιατί μειώνει δραστικά το κόστος παραγωγικότητας των υπαλλήλων.

Ωστόσο, ο ηγετικός ρόλος που διαδραματίζουν οι τεχνολογίες της πληροφορίας σήμερα κάνουν αδιαμφισβήτητη την αλήθεια ότι η θέση του Chief Information Officer (CIO) έχει ανέλθει στην εταιρική δομή -από οργανωσιακό / τακτικό επίπεδο, σε στρατηγικό / διευθυντικό- χωρίς ωστόσο να έχει σπάσει η «γυάλινη οροφή» που κρατά τους περισσότερους κάτω από τα Διοικητικά Συμβούλια των επιχειρήσεών τους. Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης της παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων Koran/Ferry International για τον CIO τον 21ο αιώνα και για την εταιρική αξία του ρόλου του στις μεγάλες επιχειρήσεις, ύστερα από έρευνα σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών.

Παρά την εξέλιξη του ρόλου των CΙΟs, η συμμετοχή τους στα Δ.Σ., σύμφωνα με δεδομένα των Fortune 1000, είναι μικρή, έστω και αν η εξέλιξη του ρόλου του CIO έχει φτάσει να σημαίνει ότι με την παροχή της τεχνολογίας, υποστηρίζει ολόκληρη τη στρατηγική της εταιρείας και τις αυτοτελείς καθημερινές λειτουργίες της.

Εδραίωση διαδικασιών

Μπορεί στο παρελθόν οι τεχνολογίες να έδιναν επιμέρους λύσεις. Σήμερα, όμως, υποστηρίζουν καθημερινές δραστηριότητες και εδραιώνουν τις ατομικές και τις εταιρικές διαδικασίες. Αρα και το «πορτρέτο» του CIO έχει δραπετεύσει από καιρό τώρα από την παραδοσιακή κορνίζα του «τεχνικού» και καλπάζει με το αφηνιασμένο «άτι» των τεχνολογιών της πληροφορίας. Αν ξεκινούσε μια έρευνα με ζητούμενο ποια στελέχη ενός οργανισμού εκφράζουν τα υψηλότερα επίπεδα αισιοδοξίας, σίγουρα οι CΙΟs θα καταλάμβαναν την πρώτη θέση, τόσο για την αναβάθμιση και τη διεύρυνση του ρόλου τους, όσο και για την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους.

Και δεν είναι μόνο οι ίδιοι οι CΙΟs που προσβλέπουν στο μέλλον με αισιοδοξία, επειδή γνωρίζουν το περίγραμμα των μελλοντικών ευθυνών τους, την αποστολή τους και την επιτυχία τους. Η αισιοδοξία αναπηδά, κυρίως, μέσα από τις απόψεις που εκφράζουν για την ειδικότητα αυτή και τα στελέχη γενικότερα. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, οι CΙΟs έχουν ρόλο να παίξουν στο συμβούλιο των διευθυντών.

Ο CIO του 21ου αιώνα διαθέτει τις απαραίτητες ικανότητες ανάλυσης και πρόβλεψης που θα του επιτρέπουν να σχεδιάζει και να διαχειρίζεται με επιτυχία έναν σύνθετο «φάκελο» επενδύσεων ΙΤ. Επίσης, έχει τόσο τις δεξιότητες όσο και τα μέσα με τα οποία θα είναι σε θέση να παρακολουθεί την πορεία των επιπτώσεων που θα έχουν οι τεχνολογικές επενδύσεις στο σύνολο του οργανισμού. Και μάλιστα, με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι έκανε ο CIO του πρόσφατου παρελθόντος.

Η αξία της πληροφορίας

Αυτό που αναμένεται από τον CIO του αιώνα μας είναι να επαυξήσει την αξία της πληροφορίας. Οι ευθύνες του υπερβαίνουν πλέον τα παραδοσιακά όρια του τμήματος ΙΤ. Αναμένεται πλέον να ασκεί ηγεσία σε όλο το πλάτος και το εύρος της επιχείρησης. Και σε αυτό, συμφωνούν οι CIOs όπως προέκυψε από τις προσωπικές συνεντεύξεις τους.

Σε αντίθεση με τους CIOs του παρελθόντος, οι σημερινοί δεν θεωρούν τον εαυτό τους «τεχνικό». Ολο και περισσότερο αποκτούν στρατηγικό προσανατολισμό. Απορρίπτουν την παρωχημένη εικόνα του Τμήματος Τεχνολογίας που λειτουργούσε ως κατάστημα συντήρησης ηλεκτρονικού υλικού. «Δεν έχουμε να κάνουμε με τους υπολογιστές πλέον» λένε οι ίδιοι.

Μίλησαν επίσης για μια «Χάρτα Λειτουργίας της Τεχνολογίας της Πληροφορίας» που στηρίζεται στο τρίπτυχο: στρατηγική, διακυβέρνηση των ΙΤ και μάνατζμεντ των πόρων. Ομοφώνησαν ότι ο CIO πρέπει να σπάσει τη «γυάλινη οροφή» που τον κρατά κάτω από την ανώτερη διοίκηση. Παραδέχονται, όμως, ότι χρειάζονται καλύτερη επιχειρηματική εκπαίδευση και μεγαλύτερη εταιρική εμπειρία προκειμένου να γίνουν περισσότερο «στρατηγικοί». Μερικοί συμφώνησαν μάλιστα ότι ένας CIO μπορεί θαυμάσια να είναι ο φυσικός υποψήφιος για μια θέση ανώτατου διευθυντή, είτε του διευθύνοντος συμβούλου.

Στις σημαντικές απόψεις που καταγράφτηκαν, είναι και το ότι η θέση του CIO πρέπει να αναβαθμισθεί σε «σύμβουλο» του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας. Και ότι «ο καιρός που ο CIO έδινε αναφορά στον οικονομικό διευθυντή έχει πλέον παρέλθει για τις εταιρείες εκείνες που, όντως, ενδιαφέρονται να έχουν αποτελεσματικές ΙΤ. Οι δύο αυτοί ομοβάθμιοι συνάδελφοι θα πρέπει να αναφέρονται κατευθείαν στον διευθύνοντα σύμβουλο, αν οι εταιρείες πράγματι θέλουν να μεγιστοποιήσουν την αξία για τον μέτοχο, όπως και το επιχειρηματικό αποτέλεσμά τους».

Πολύτιμο εργαλείο οι πιστοποιημένες δεξιότητες

Σχολιάζοντας την έρευνα του Πανεπιστημίου του Τβέντε, ο γενικός διευθυντής του ομίλου PEOPLECERT κ. Κωνσταντίνος Κεσεντές δήλωσε: «Η Ευρώπη διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της και οι επιχειρήσεις ψάχνουν τρόπους να εξοικονομήσουν χρήματα, να βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους και να αποκτήσουν το προσδοκώμενο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Οι ψηφιακές δεξιότητες συνεισφέρουν σημαντικά σε αυτή την κατεύθυνση και συγκεκριμένα στη δημιουργία μιας πιο παραγωγικής οικονομίας. Στο σημερινό δυσμενές περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας του ολοένα και αυξανόμενου αριθμού ανέργων, η απόκτηση πιστοποιημένων δεξιοτήτων αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στη φαρέτρα κάθε ατόμου που διεκδικεί μία θέση στην αγορά εργασίας». Παράλληλα, ο πρεσβευτής της πρωτοβουλίας Ε-Skills κ. Τίνεκε Τελένμπος, αναφερόμενος στην άγνοια του προβλήματος της έλλειψης ψηφιακών δεξιοτήτων, υπογράμμισε ότι «οι εργοδότες πρέπει να διακρίνουν ποιες εφαρμογές και συστήματα επιφέρουν τις μεγαλύτερες απώλειες και να προχωρήσουν στη λύση των προβλημάτων αυτών. Επιπροσθέτως, οι εργαζόμενοι πρέπει να εκπαιδεύονται και να εξετάζονται έτσι ώστε να αποκτήσουν τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες και ο χρόνος απώλειας να μειωθεί».